احتمالا شماهم افرادی را می شناسید که ایده هایی برای کسب و کار داشته اند؛ اما نبود سرمایه سبب شده تا نتوانند ایده خود را عملی کنند و آن ایده برای همیشه فراموش شده است. در حالی که اگر اجرایی می شد، مزایای زیادی به دنبال داشت.
شاید فکر کنید که نبود سرمایه، پایان کار این ایده هاست. اما این طور نیست، ابزارهای نوین مالی به اینجا نیز وارد شده اند و صندوق های سرمایه گذاری یکی از راه حل های این ماجراست. صندوق های سرمایه گذاری خصوصی، برای حل مشکل تامین مالی شرکت ها ایجاد شده اند. اما این صندوق ها با صندوق های پروژه ای و جسورانه متفاوت هستند که در ادامه به این تفاوت ها اشاره خواهیم کرد.
صندوق سرمایه گذاری خصوصی
صندوق های سرمایه گذاری خصوصی، نوعی از ابزارهای سرمایه گذاری هستند؛ این صندوق ها توسط شرکت های خصوصی و به عنوان نماینده گروهی از سرمایه گذاران اداره می شوند. عمر این صندوق ها محدود و مشخص است. سرمایه گذاران در صندوق سرمایه گذاری خصوصی، متعهد می شوند تا پایان عمر صندوق، تامین مالی صندوق سرمایه گذاری خصوصی را بر عهده بگیرند. البته این تعهد اصولا بدون حق بازخرید و یا برداشت است. مدت زمان سرمایه گذاری در این صندوق ها محدود است؛ اما اصولا میزان عمر آن میان مدت و یا بلند مدت تعیین می شود.
ایده تامین مالی صندوق های سرمایه گذاری خصوصی بدین صورت است که بخشی از سهام شرکت خصوصی تملک و سپس واگذار شود.
تفاوت صندوق های جسورانه و خصوصی
این صندوق ها تقریبا به صندوق های سرمایه گذاری جسورانه شباهت دارند؛ با این تفاوت که در صندوق سرمایه گذاری جسورانه، اوراق مالکیتی مانند سهام را شاهد هستیم؛ در صورتی که صندوق های خصوصی هم اوراق مالکیتی و هم اوراق بدهی را شاهدیم. همچنین حجم سرمایه ای در صندوق سرمایه گذاری جسورانه محدودتر از صندوق سرمایه گذاری خصوصی است. تفاوت اخر نیز آن است که صندوق سرمایه گذاری جسورانه اصولا برای تامین مالی کسب و کارها و بنگاه های کوچک است؛ ولی صندوق های سرمایه گذاری خصوصی برای بنگاه های بزرگ نیز کاربرد دارند.
عملکرد صندوق سرمایه گذاری خصوصی
اغاز فعالیت صندوق سرمایه گذاری خصوصی با نوعی از مشارکت محدود و با تشکیل سبد سرمایه ثابت فعالیت است. یعنی سرمایه گذاران در صندوق های سرمایه گذاری خصوصی، میدانند که صندوق قرار است چه نوع سرمایه گذاری داشته باشد؛ اما در انتخاب تک تک شرکتهایی که قرار است در آن ها سرمایه گذاری شوند، نقشی ندارند. به همین خاطر این نوع سرمایه گذاری به blind pool شهرت دارد.
در ایران هر صندوق سرمایه گذاری خصوصی باید حداقل سه شرکت را احیا کند و این موضوع ضروری است و بدون انجام آن، صندوق شکل نمیگیرد.
ریسک صندوق های سرمایه گذاری خصوصی
ریسک صندوق سرمایه گذاری خصوصی بسیار بالاست؛ چراکه روی شرکت های پرریسک و بعضا زیان ده سرمایه گذاری می کنند. به همین خاطر این صندوق ها مناسب عرضه عمومی نیستند و سرمایه گذاران دارای شرایط یعنی برخی نهادها و شخصیت های حقیقی و حقوقی مجاز به خرید واحدهای این صندوق ها هستند.